صادرات فرش دستباف یکی از بهترین راه ها برای جایگزینی بخشی از درآمدهای نفتی است. اما وضعیت صادرات فرش دستباف ایرانی چگونه است؟ با توجه به تحریم های بین المللی علیه کشور ما ، کدام کشورها هنوز هم به عنوان مقصد صادرات فرش شناخته می شوند؟ وضعیت صادرات فرش ایران به آمریکا و صادرات فرش ایران به آلمان چگونه است؟ در این مقاله ، نگاهی مفصلی به مقاصد عمده صادرات فرش ایران می اندازیم.
در این مقاله می خوانید:
• وضعیت کنونی صادرات فرش ایران
• صادرات فرش ایران در سال ۱۳۹۷
• صادرات فرش ایران در سال ۱۳۹۸
• صادرات فرش ایران در سال ۱۳۹۹
• جمع بندی
وضعیت کنونی صادرات فرش ایران
صادرات فرش دستباف می تواند یکی از بهترین راه ها برای جایگزینی بخشی از درآمدهای نفتی کشورمان است ، اما متأسفانه هرساله شاهد کاهش صادرات فرش ایران هستیم. صادرات فرش دستباف طی سال ۱۳۹۶ حدود ۴۲۶ میلیون دلار بود ، اما طی سال ۱۳۹۷ به حدود ۲۳۸میلیون دلار کاهش یافت.
با کاهش شدید صادرات فرش طی سال ۹۸ ، صادرات این کالا به ۶۹ میلیون دلار رسید. طی چهار ماهه نخست سال ۹۹ هم طبق آمار مرکز فرش ایران ، فقط حدود ۱۵ میلیارد دلار فرش دستباف صادر شد. کارشناس های این حوزه ، علت کاهش شدید صادرات طی سال های ۹۸ و ۹۹ را محدودیت های صادراتی بعد از تحریم های علیه کشور ما و همین طور رفع تعهد ارزی می دانند.
اما در این میان مهم ترین مقاصد صادرات فرش ایران چه کشورهایی هستند؟ در ادامه نگاهی به اصلی ترین مقاصد صادرات طی سال های اخیر می اندازیم. این کشورها بر اساس آمار مرکز ملی فرش ایران از صادرات این کالا انتخاب شده اند.
صادرات فرش ایران در سال ۱۳۹۷
طی سال ۱۳۹۷ فرش ایران به کشورهای مختلفی صادر شد. صادرات فرش ایران به آمریکا و صادرات فرش ایران به آلمان و همین طور صادرات فرش دستباف به دبی در آن سال از رونق نسبی برخوردار بودند. ده کشور نخست در فهرست مقاصد صادرات فرش دستباف ایران از این قرار بودند:
• ایالات متحده آمریکا
• آلمان
• امارات متحده عربی
• ژاپن
• لبنان
• استرالیا
• کانادا
• قطر
• ایتالیا
• پاکستان
صادرات فرش ایران به آمریکا طی سال ۹۷ ایالات متحده را به نخستین خریدار فرش دستباف ایرانی تبدیل کرد. ارزش صادرات فرش ایران به آمریکا حدود ۴۱ میلیون دلار بوده است. صادرات فرش ایران به آلمان این کشور را به دومین مقصد صادرات فرش ایرانی تبدیل کرد. ارزش صادرات فرش ایران به آلمان طی آن سال ۳۶ میلیون دلار بوده که تجارت فرش در آلمان را پررونق نشان می دهد.
صادرات فرش دستباف به دبی یا به طور دقیق تر ، امارات متحده عربی ، جایگاه سوم را در این فهرست دارد. این کشور حاشیه خلیج فارس ، حدود ۲۹میلیون دلار فرش دستباف از ایران وارد کرد. جایگاه چهارم متعلق به ژاپن است. بازرگانان این کشور شرق آسیا ، ۲۴ میلیون دلار فرش دستباف ایرانی طی سال ۹۷ خریدند.
طی سال ۹۷ کشور لبنان هم حدود ۱۶ میلیون دلار فرش دستباف ایرانی وارد کرد تا این کشور در رده پنجم مقاصد صادرات فرش ایران قرار بگیرد. استرالیا طی همان سال ۱۰میلیون دلار فرش ایرانی وارد کرد و توانست جایگاه ششم این فهرست را از آن خود کند.
صادرات فرش ایران به کانادا این کشور را به هفتمین بازار فرش دستباف ایرانی در سال ۹۷ تبدیل کرد. صادرات فرش ایران به کانادا در مجموع ۹میلیون دلار بود. کشور قطر هم با ۸میلیون دلار صادرات فرش به قطر جایگاه هشتم مقاصد صادرات انواع طرح فرش ایرانی را در اختیار گرفت.
کشور ایتالیا نهمین مقصد فرش دستباف ایرانی در سال ۹۷ بود. این کشور اروپایی ۷میلیون دلار فرش دستباف ایرانی را خریده و وارد کرد. بالاخره کشور همسایه ، پاکستان هم با خرید حدود ۶میلیون دلار ، توانست دهمین بازار صادرات فرش دستباف ایران باشد.
صادرات فرش ایران در سال ۱۳۹۸
صادرات فرش ایران به آمریکا و صادرات فرش ایران به آلمان طی سال ۱۳۹۸ دچار تحول شد و رشد منفی کرد. هرچند طی این سال کشورهای جدیدی به جمع مقاصد صادرات فرش ایران ملحق شدند ، اما میزان صادرات به طور کلی کاهش یافت. طی این سال حدود ۴۸میلیون دلار فرش دستباف ایران به ۱۰ مقصد عمده صادر شد. سهم این ۱۰ کشور نخست از کل صادرات فرش ایران حدود ۷۰درصد بود.
ده کشور نخست در فهرست مقاصد صادرات فرش دستباف ایران طی سال ۹۸ از این قرار بودند:
• ژاپن
• آلمان
• امارات متحده عربی
• لبنان
• آفریقای جنوبی
• قطر
• ایتالیا
• استرالیا
• انگلستان
• هند
کشور ژاپن که سال ۹۷ چهارمین مقصد صادرات فرش ایران بود ، طی سال ۹۸ به جایگاه اول رسید. البته واردات ژاپن نه تنها افزایشی نداشت ، بلکه با کاهش قابل توجهی به حدود ۱۳میلیون دلار رسیده بود! صادرات فرش ایران به آلمان هم به حدود ۱۳میلیون دلار کاهش یافت ، اما این کشور بازهم توانست در جایگاه دوم واردات فرش دستباف از ایران قرار بگیرد.
صادرات فرش دستباف به دبی یا امارات متحده عربی در سال ۹۸ به حدود ۹ میلیون دلار کاهش یافت. سهم این کشور از کل صادرات فرش دستباف ایرانی ، حدود ۸ درصد بود. لبنان به عنوان چهارمین کشور وارد کننده فرش ایرانی ، سهم ۴ درصدی از کل صادرات فرش ایران را از آن خود کرد و کمی بیش از ۳میلیون دلار فرش دستباف ایرانی خریداری نمود.
طی سال ۹۸ و با کاهش شدید صادرات فرش ایران به آمریکا و صادرات فرش ایران به آلمان آفریقای جنوبی با خرید کمی بیشتر از ۳میلیون دلار فرش دستباف ایرانی ، به جمع ده مقصد نخست صادرات فرش ایران پیوست و جایگاه پنجم را از آن خود کرد.
قطر که سال قبل از آن حدود ۸میلیون دلار خرید کرده بود ، طی سال ۹۸ به خرید تنها ۳ میلیون دلار فرش دستباف ایرانی رضایت داد تا ۴درصد از کل سهم صادرات فرش ایران را در اختیار بگیرد.
کشور ایتالیا با حدود ۲٫۴ میلیون دلار ، استرالیا با حدود ۲٫۳ میلیون دلار ، انگلستان با حدود ۲٫۳میلیون دلار و هند با حدود ۲٫۲میلیون دلار ، به ترتیب هفتمین ، هشتمین ، نهمین و دهمین مقصد صادرات فرش دستباف ایرانی بودند. طی آن سال صادرات فرش ایران به کانادا آن قدر نبود که این کشور بتواند بازهم در فهرست ده کشور نخست قرار بگیرد.
به طور کلی و بر اساس آمار مرکز فرش ایران ، طی سال ۹۸ فرش ایران به ۷۲ کشور جهان صادر شد. آمار ده کشور نخست را به طور دقیق بررسی کردیم. اما میزان صادرات فرش دستباف و فرش ماشینی به ۱۶ کشور از مجموع آن کشورها ، کمتر از یک میلیون دلار ارزش داشته که نشان دهنده کاهش شدید صادرات این کالاست.
صادرات فرش ایران در سال ۱۳۹۹
توسعه صادرات فرش دستباف یکی از جایگزین ها برای بخشی از درآمدهای نفتی است ، اما این فرصت عالی ، با کاهش هرساله میزان صادرات روبه روست. صادرات فرش دستباف ایرانی طی چهار ماهه نخست سال ۱۳۹۹ به حدود ۱۵میلیارد دلار کاهش یافته که کمترین میزان صادرات فرش طی دهه های گذشته است.
همه این ها در حالی است که طبق آمارهای رسمی ، کل تجارت خارجی ایران طی هفت ماهه نخست سال ۱۳۹۹ ، حدود ۸۵میلیون تُن بوده که معادل حدود ۳۹میلیارد دلار ارزش داشته است. از این مقدار ، سهم تجارت با کشورهای همسایه حدود ۵۱میلیون تُن بوده که معادل حدود ۲۰میلیارد دلار تخمین زده شده است.
ایران طی هفت ماهه نخست سال ۹۹ به دوازده کشور همسایه ، امارات متحده عربی ، افغانستان ، ارمنستان ، آذربایجان ، بحرین ، پاکستان ، ترکمنستان ، ترکیه ، قطر ، عراق ، عمان و کویت صادرات داشته است. میزان تجارت ایران با کشورهای اروپایی هم به حدود ۱۶میلیون تُن ، معادل حدود ۹میلیارد دلار رسید.
جمع بندی
مهم ترین مقاصد صادرات فرش ایران چه کشورهایی هستند؟ صادرات فرش دستباف ایرانی به هرکدام از این کشورها چه مقدار بوده؟ آیا این مقدار طی چند سال گذشته کاهش داشته یا افزایش؟ در این مقاله با استفاده از آمار مرکز ملی فرش ایران ، نگاه دقیقی به اصلی ترین مقاصد صادرات طی سال های اخیر انداختیم.
با نگاهی به آمار و قوانین صادرات فرش متوجه می شوییم که صادرات فرش ایران به آمریکا با سختی ها و کاهش شدیدی همراه بوده ، صادرات فرش ایران به آلمان هم چنین کاهشی داشته ، اما آلمان هم چنان جزو نخستین مقاصد صادرات فرش دستباف ایرانی است. از امارات متحده عربی ، لبنان ، قطر و استرالیا ، به عنوان مقاصد بعدی فرش ایرانی می توان نام برد.