در زمان خرید یک یا چند تخته فرش ماشینی ، نکات زیادی هستند که باید در نظر داشته باشیم. همه ما می دانیم که طرح و نقش فرش را باید به گونه ای انتخاب کنیم که برای فضای خانه ما مناسب باشد. به علاوه درباره تعداد شانه و تراکم فرش نیز چیز هایی شنیده ایم؛ اما شاید کمتر کسی درباره یک معیار مهم در انتخاب فرش ، به نام آهار زنی فرش شنیده باشد. آهار فرش ماشینی در واقع معیاری برای سنجش استقامت نخ قالی است. در این مقاله می خواهیم همه آنچه را که باید درباره فرایند آهار زدن فرش بدانید ، با شما در میان بگذاریم.
آهار فرش ماشینی چیست و چه کاربردی دارد؟
در صنعت نساجی و بافت فرش ، برای بالا بردن مقاومت نخ ها و منسوجات ، از مخلوطی استفاده می شود که به آن آهار فرش ماشینی گفته می شود. آهار در لغت به معنای ترکیبی از نشاسته و کتیرا است که در گذشته برای چسباندن کاغذ و یا استحکام بخشیدن به الیاف لباس مورد استفاده قرار می گرفته است.
این ترکیب در صنعت فرش بافی امروز ، از نشاسته ، چسب های گیاهی ، صمغ ها و رزین های صنعتی ساخته شده و وظیفه دارد که مقاومت فرش های ماشینی را بالا ببرد.
آهار زنی فرش در کنار استفاده از الیاف باکیفیت باعث می شود که مقاومت فرش در برابر فرسایش تا حد زیادی افزایش پیدا کند. همچنین استحکام فرش نیز پس از پایان فرایند آهار زنی افزایش یافته و در برابر پارگی مقاوم می شود. به علاوه استفاده از این راهکار می تواند باعث از بین بردن پراکندگی پرز ها و خوابیدن آن ها شود.
استفاده از آهار در تولید فرش ماشینی باعث می شود که کیفیت فیزیکی نخ بهبود پیدا کند. در نتیجه شستشوی فرش راحت تر شده و مقاومت آن در برابر اشیا سنگین افزایش پیدا می کند.
همچنین داشتن آهار باعث می شود که از ایجاد الکتریسیته ساکن جلوگیری شده و رفت و آمد از روی فرش ساده تر باشد. آهار معمولاً دارای خواص ضدبو و ضدکپک است. همین موضوع باعث می شود که رطوبت های جزئی ، آسیب زیادی به فرش نزده و در مجاورت رطوبت ، فرش کپک نزند.
انواع آهار فرش
آهار فرش ماشینی در دو نوع اصلی طبیعی و مصنوعی طبقه بندی می شود. در آهار زنی فرش به روش طبیعی ، از مواد طبیعی مانند نشاسته و مشتقات آن و یا مشتقات سلولزی استفاده می شود؛ اما در آهار زنی فرش ها به روش مصنوعی از مواد مصنوعی مانند پلی وینیل الکل ، پلی اکریلات ، کوپلیمر استاپرین و مائیک اسید استفاده می شود.
استفاده از مواد طبیعی در آهار زنی فرش ماشینی باعث می شود که این فرش ها با محیط زیست سازگار بوده و آسیب کمتری را به آن وارد کنند. استفاده از مواد پلیمری در آهار زنی مصنوعی باعث می شود که دوام این فرش ها افزایش پیدا کرده و بتوان تا سال ها از آن ها استفاده کرد. آهار فرش ماشینی دارای یک فرمول واحد است که با توجه به نوع الیاف فرش مورد استفاده قرار می گیرد.
برای تولید آهار از چسب های مختلفی مانند رزین پلی ونیل استات ، نشاسته ، پلی ونیل الکل ، آنتی باکتری و پلاستو سایزر استفاده می شود. مواد آنتی باکتری معمولاً در همه چسب ها برای جلوگیری از خراب شدن چسب و افزایش طول عمر آن ، مورد استفاده قرار می گیرد.
چسب های آهار فرمولاسیون مشخصی نداشته و معمولاً در ساخت نمونه های باکیفیت آن ها ، از رزین خالص استفاده می شود. رزین یک نوع ترکیب بسیار چسبناک است که در آب حل نمی شود. این ماده را می توان هم از گیاهان به دست آورد و هم در صنعت و به صورت مصنوعی تولید کرد. در چسب های باکیفیت ، خبری از مواد افزودنی نیست.
آهار چگونه تولید می شود؟
برای تولید آهار فرش ماشینی باید مقدار لازم نشاسته به همراه آب سرد را در داخل مخلوط کن بریزیم و تا 30 دقیقه آن ها را با هم مخلوط کنیم. زمانی که مطمئن شدیم که نشاسته به طور کامل در آب حل شده است ، حرارت را بالا می بریم تا اصطلاحا نشاسته پخته شود.
دمای فرایند در این مرحله بین 58 تا 70 درجه سانتی گراد است. مرحله پخت نشاسته بسیار اهمیت دارد. زیرا کیفیت چسب را به طور مستقیم تحت تاثیر قرار می دهد. پس از تکمیل این فرایند ، باید چسب آهار به صورت تدریجی به ترکیب اضافه شود.
مقدار موادی که در ساختن آهار فرش ماشینی مورد استفاده قرار می گیرد ، به عوامل مختلفی بستگی دارد. به عنوان مثال تراکم فرش ، جنس و نوع الیاف به کاررفته در بافت آن و سرعت غلتک آهار ، در مقدار مواد اولیه موردنیاز تاثیرگذار هستند.
انواع ماشین های آهار زنی فرش ماشینی
برای آهار زنی فرش ماشینی از دو نوع ماشین استفاده می شود. این ماشین ها در جایی وارد می شوند که قرار است برای پخته شدن نشاسته ، حرارت به آن داده شود. حرارت می تواند به دو صورت مستقیم و غیرمستقیمم به نشاسته داده شود.
درنتیجه ماشین های آهار با حرارت غیرمستقیم ، مشعل ندارند و از طریق بخار این حرارت را تامین می کنند؛ اما نمونه هایی با حرارت مستقیم ، از مشعل برای تولید حرارت استفاده می کنند.
مقدار حرارتی که توسط هریک از ماشین ها تولید می شود ، بستگی به موادی دارد که در چسب ها استفاده شده اند. اگر چسب ها دارای مقدار زیادی مواد جاذب رطوبت باشند ، دمای بیشتری برای خشک کردن آن ها نیاز است.
به همین دلیل معمولاً از ماشین هایی با حرارت مستقیم استفاده می شود. نوع ماشین آهار از آن جهت اهمیت دارد که در تعیین مقدار هریک از مواد تولیدکننده آهار در فرمولاسیون آن ، تاثیرگذار است. همچنین نوع چسبی که برای ماشین های با حرارت مستقیم استفاده می شود ، با نوع چسب مناسب برای ماشین هایی با حرارت غیرمستقیم متفاوت است.
آهار زنی فرش ماشینی چگونه انجام می شود؟
آهار زنی آخرین مرحله از تولید فرش ماشینی است؛ یعنی زمانی که فرش به طور کامل یافته شده و تمامی عیوب آن برطرف گردید ، برای بالا بردن استحکام ، وارد ماشین آهار زنی خواهد شد. در فرایند آهار زنی یک غلتک وجود دارد که به طور دائمی در داخل یک تشتک می چرخد.
زمانی که فرش به آخرین مرحله از خط تولید خود رسید ، وارد این تشتک شده و در مجاورت غلتک شروع به چرخیدن می کند. نکته مهم اینجا است که جهت چرخش غلتک و فرش ، برخلاف یکدیگر است.
مخالف بودن جهت چرخش ها باعث می شود که چسب و مواد آهار فرش ماشین ، به خوبی به پشت فرش بچسبند و استحکام لازم را در آن ایجاد کنند. پس از چسب خوردن ، فرش وارد مرحله خشک کن می شود. در این مرحله برای خشک کردن فرش ، آن را در معرض شرایط دمایی بین 80 تا 120 درجه قرار می دهند.
اگر چسب آهار کاملا خشک نشود ، الیاف فرش آسیب دیده و ابعاد فرش نیز تغییر می کند. به علاوه عدم تنظیمم دقیق حرارت نیز می تواند به نخ های فرش آسیب جدی وارد کرده و طول عمر فرش را تا حد زیادی کاهش دهد.
در نهایت و پس از خشک شدن کامل فرش و اطمینان از جذب کامل چسب ها ، فرش وارد سیلندری از بخار می شود. این سیلندر مانند اتو عمل کرده و باعث می شود که پشت فرش تا حد زیادی نرم شود.
سخن پایانی
آهار زنی فرش ماشینی یکی از اصلی ترین مراحل در فرایند تولید این نوع فرش است که در استحکام فرش و مقاومت آن د برابر شستشو تاثیر بسیار زیادی دارد. زمانی که شما برای خرید فرش مراجعه می کنید ، علاوه بر همه مواردی که به آن ها دقت می کنید ، باید آهار فرش ماشینی را نیز در نظر داشته باشید؛ زیرا کیفیت آهار زنی فرش به طور مستقیم در کیفیت و دوام فرش تاثیرگذار است. داشتن یک آهار خوب در کنار الیاف باکیفیت و نگهداری درست ، باعث می شود که عمر فرش تا حد زیادی افزایش پیدا کند.
